Robert Noga: Zmory polskiego speedwaya

Zabrzmi to może brutalnie, ale prawda wygląda tak, że jak klub osiąga satysfakcjonujący wynik sportowy, a kibic jest ukontentowany igrzyskami jakie mu się oferuje i kasa się mniej więcej zgadza, to często nie widać co dzieje się pod powierzchnią. Tak jak w mętnej wodzie nie widać tłustych ryb. Gorzej jak rzeczywistość zaczyna skrzeczeć. Wtedy ryby wypływają na wierzch. Te padnięte i śmierdzące przede wszystkim...

Ostatnia bombka, która wybuchła w okolicach Śląskiej w Gorzowie, a fala uderzeniowa poniosła ją po żużelkowej Polsce, związana z dochodami byłego prezesa Stali, pasuje wręcz modelowo do tezy, którą postawiłem we wstępie. Gorzów darzę dużą sympatią. Nie znam oczywiście kulis finansowych operacji w tamtejszym klubie, ale myślę, że z pewnym prawdopodobieństwem mogę się pokusić o diagnozę ostatnich problemów. W końcu robi człek przy tym sporcie już sporo czasu i niejedno widział i przeżył. Otóż klub Stal Gorzów działa jako spółka akcyjna. Ma więc swój zarząd, który w myśl prawa może być jedno lub kilkuosobowy, ale ma także taki organ, który nazywa się radą nadzorczą. W jego skład wchodzą przedstawiciele właścicieli spółki i ich zadaniem jest współpraca z zarządem, ale także jego kontrola, także kluczowych, kwestii finansowych. I jeżeli pojawiają się jakieś nieścisłości, wątpliwości, to właśnie tenże organ powinien na nie reagować. Bo taki jest jego obowiązek.

Nie zwykłem nikomu zaglądać do kieszeni, rozumiem, że jeżeli były prezes „Stalówki” robił sobie bulwersujące dziś opinię publiczną przelewy z tytułu własnej działalności marketingowej, to robił to za zgodą owej rady nadzorczej. Ona musiała to aprobować i jeżeli ktoś jest tym procederem zbulwersowany, powinien swoje pytania skierować właśnie w stronę tychże dżentelmenów. Oni powinni wiedzieć, co i dlaczego, bo członkostwo w radzie to nie tylko przyjemności związane z oglądaniem meczów w strefie vip z cateringiem, dobrą wódeczką, a czasem także (czemu nie) cygarem w dłoni. A jeżeli nie wiedzieli i uznają, że coś się nie zgadza – trzeba interweniować. Bo losy prezesa są w ich rękach. To powinno wyglądać tak jak w każdej innej firmie-spółce. Rada nadzorcza powołuje zarząd, określane jest jego wynagrodzenie. Jeżeli spółka świetnie prosperuje, osiąga suty zysk, to wtedy osoby, które stają na jej czele powinny zarabiać odpowiednio dużo, skoro przyczyniły się do tejże prosperity. Tyle piękna teoria, a w praktyce, w naszej rzeczywistości, różnie to wygląda.

Swego czasu głośno było o patologiach w kopalniach, które generowały duże straty, co nie przeszkadzało ludziom nimi kierujących pobierać gigantyczne, jak na polskie warunki, pensje i premie. Rzecz interesująca, czy w polskim żużlu, zachowując oczywiście wszelkie proporcje, nie dochodzi do podobnych zjawisk. Oczywiście, klub żużlowy to nie zakład produkcyjny, trudno, aby osiągał zyski. Niemniej sytuacja, w której klub ma długi wobec zawodników, a na światło dzienne wychodzą takie „kwiatki”, ten gorzowski przypadek musi wzbudzać kontrowersje. Zupełnie inną kwestią jest czas, kiedy to różne „brudy” wypełzają na światło dzienne. Reguła jest taka, że jak klub dobrze prosperuje, ma „pękaty” budżet, organizuje turniej Grand Prix, na którym zarabia (bo wpisowe opłaca samorząd) i osiąga świetne wyniki sportowe, wówczas nie ma problemu i wszyscy piją sobie z dzióbków, pękając z dumy z osiąganych sukcesów. Kiedy jednak balon pęka, w budżecie pojawia się coraz większa dziura, zaczyna się patrzenie na ręce i zadawanie trudnych pytań. Ot, taka zmora polskiego żużla. Niejedyna niestety.

ROBERT NOGA