Tomasz Gollob. FOT. JAROSŁAW PABIJAN
Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin
Share on email
Share on whatsapp

Za nami 72. sezon rywalizacji o Drużynowe Mistrzostwo Polski na żużlu. Zatem to wciąż czas podsumowań, analiz, porównań, komentarzy. W jedenastej części rzecz o zawodnikach, których najczęściej oglądamy w finałowych wyścigach meczów.

Określenie „final heat heroes” na stałe funkcjonuje w brytyjskim speedwayu. Być może dlatego, że w tamtejszych rozgrywkach ostatni wyścig meczu jest od lat jedynym, do którego zawodnicy zostają nominowani. A jako że startują w nim w zdecydowanej większości najlepsi zawodnicy dnia, to ostateczny wynik takiej rozgrywki jest mało przewidywalny, co z kolei budzi dodatkowe emocje.

Myślę, że warto przyjrzeć się wynikom uzyskiwanym przez żużlowców w ostatnim wyścigu meczów w rodzimych rozgrywkach o DMP. Do analizy przyjąłem wyniki ligowe począwszy od sezonu 1994, bowiem od tego właśnie roku mecze rozgrywane są według tabel, w których co najmniej dwa ostatnie wyścigi to tzw. biegi nominowane. Ponadto nie uwzględniłem meczów, których wyniki zaliczono, a w których nie rozegrano wszystkich wyścigów. Dodatkowo, by zawodnik znalazł się na liście, musiał co najmniej 25 razy stanąć pod taśmą w ostatnim biegu meczu. Rezultatem obróbki danych jest poniższa tabela.

ZAWODNIK MECZE 15. BIEG PKT w 15. B ŚR. W 15. B 15. BIEG [%]
Tomasz Gollob 417 300 686 2,287 71,9%
Hans Nielsen 89 78 174 2,231 87,6%
Billy Hamill 78 63 136 2,159 80,8%
Nicki Pedersen 226 175 374 2,137 77,4%
Tony Rickardsson 209 176 375 2,131 84,2%
Tommy Knudsen 52 46 98 2,130 88,5%
Bartosz Zmarzlik 150 50 102 2,040 33,3%
Brian Andersen 45 30 61 2,033 66,7%
Emil Sajfutdinow 171 72 146 2,028 42,1%
Jason Crump 253 208 417,5 2,005 82,2%
Jarosław Hampel 342 164 322 1,963 48,0%
Leigh Adams 256 221 428,5 1,937 86,3%
Leon Madsen 162 75 142 1,893 46,3%
Ryan Sullivan 298 208 385 1,851 69,8%
Jason Doyle 79 52 96 1,846 65,8%
Joe Screen 69 49 87 1,776 71,0%
Grigorij Łaguta 102 75 132 1,760 73,5%
Antonín Kasper 42 33 58 1,758 78,6%
Roman Jankowski 106 58 101 1,741 54,7%
Patryk Dudek 169 46 80 1,739 27,2%
Darcy Ward 72 29 50 1,724 40,3%
Jacek Gollob 257 94 161 1,713 36,6%
Greg Hancock 320 232 393 1,694 72,5%
Tai Woffinden 168 107 180 1,682 63,7%
Artiom Łaguta 133 69 116 1,681 51,9%
Mark Loram 116 77 129 1,675 66,4%
Jacek Krzyżaniak 220 88 146 1,659 40,0%
Janusz Kołodziej 267 129 211 1,636 48,3%
Andreas Jonsson 273 148 239 1,615 54,2%
Wiesław Jaguś 299 121 193 1,595 40,5%
Sebastian Ułamek 327 131 201 1,534 40,1%
Maciej Janowski 216 75 115 1,533 34,7%
Piotr Protasiewicz 460 235 359 1,528 51,1%
Piotr Pawlicki 136 37 56 1,514 27,2%
Rune Holta 287 154 233 1,513 53,7%
Matej Žagar 217 82 124 1,512 37,8%
Robert Dados 116 39 58 1,487 33,6%
Antonio Lindbäck 101 35 52 1,486 34,7%
Niels Kristian Iversen 210 93 138 1,484 44,3%
Chris Holder 210 98 142 1,449 46,7%
Piotr Świst 223 128 181 1,414 57,4%
Krzysztof Kasprzak 314 126 177 1,405 40,1%
Grzegorz Walasek 304 136 190 1,397 44,7%
Chris Louis 42 33 46 1,394 78,6%
Martin Vaculík 198 79 110 1,392 39,9%
Tomasz Bajerski 212 80 110 1,375 37,7%
Rafał Dobrucki 274 144 197 1,368 52,6%
Adam Fajfer 124 47 64 1,362 37,9%
Mirosław Kowalik 180 50 68 1,360 27,8%
Robert Sawina 193 73 99 1,356 37,8%
Michael Jepsen Jensen 155 40 54 1,350 25,8%
Fredrik Lindgren 167 88 118 1,341 52,7%
Janusz Stachyra 95 30 40 1,333 31,6%
Henrik Gustafsson 102 49 65 1,327 48,0%
Kenneth Bjerre 191 105 139 1,324 55,0%
Jarosław Olszewski 100 32 42 1,313 32,0%
Peter Kildemand 80 27 35 1,296 33,8%
Peter Karlsson 99 46 59 1,283 46,5%
Robert Kościecha 250 57 73 1,281 22,8%
Grzegorz Rempała 139 44 56 1,273 31,7%
Sławomir Drabik 220 83 105 1,265 37,7%
Hans Andersen 144 68 86 1,265 47,2%
Jacek Rempała 208 66 82 1,242 31,7%
Grzegorz Zengota 185 38 47 1,237 20,5%
Lee Richardson 108 32 39 1,219 29,6%
Tomasz Gapiński 216 59 71 1,203 27,3%
Scott Nicholls 116 57 68 1,193 49,1%
Tomasz Chrzanowski 185 39 46 1,179 21,1%
Rafał Okoniewski 276 85 99 1,165 30,8%
Dariusz Śledź 117 44 51 1,159 37,6%
Przemysław Pawlicki 161 53 61 1,151 32,9%
Bjarne Pedersen 67 28 32 1,143 41,8%
Andrzej Huszcza 119 53 60 1,132 44,5%
Tomasz Jędrzejak 242 57 64 1,123 23,6%
Adrian Miedziński 314 73 79 1,082 23,2%
Krzysztof Buczkowski 186 49 53 1,082 26,3%
Damian Baliński 348 76 80 1,053 21,8%
Maciej Kuciapa 163 29 28 0,966 17,8%
Piotr Paluch 167 35 32 0,914 21,0%
Mariusz Staszewski 175 41 37 0,902 23,4%

Zawodników uszeregowałem według średniej biegowej bez bonusów uzyskanej tylko w ostatnim biegu. To kryterium wydaje się być w mojej ocenie najbardziej miarodajne. Na liście nie sposób znaleźć zawodnika, którego nie kojarzy kibic sportu żużlowego. W tabeli podałem też procentowy udział obecności w ostatnim biegu dnia w stosunku do liczby zaliczonych meczów, w którym to kryterium brylują zawodnicy zagraniczni – gwiazdy ligi sprzed kilkunastu lat. Jednakże należy uwzględnić, że lata 1994-2019 to dla jednych początek, dla innych schyłek, a dla jeszcze innych cały okres kariery zawodniczej.

Ponadto obecnie juniorzy ze względu na regulamin, jak i taktykę meczową, sporadycznie trafiają do 15. biegu, podczas gdy ma przełomie milenium było to normą wśród najlepszych młodzieżowców. Bywa też, że zawodnicy nominowani zgodnie regulaminem do ostatniego biegu oddają swoje starty zawodnikom rezerwowym, zwłaszcza gdy wynik spotkania jest rozstrzygnięty wcześniej. Niemniej współczynnik korelacji pomiędzy liczbami w dwóch ostatnich kolumnach w prezentowanej tabeli równy 0.74, to w statystyce zależność znaczna. W uzupełnieniu danych podaję, że połówki punktów przy nazwiskach dwóch Australijczyków to pokłosie ich nierozstrzygniętego pojedynku w finałowym biegu meczu Piła – Leszno, który został rozegrany 19.05.2002 roku. Wtedy to Maciej Spychała przyznał po 1,5 punktu dla Adamsa i Crumpa.

Jedno z ciekawszych pytań, które nasuwa się przy czytaniu wyżej przedstawionych danych, to jak wyniki uzyskiwane w ostatnim biegu meczu w rywalizacji z najlepszymi mają się do ogólnego dorobku zawodnika. Odpowiedzią niech będzie kolejne zestawienie, w którym zawodników z pierwszej tabeli uszeregowałem według procentowej różnicy średnich (w obu przypadkach liczonej bez bonusów).

ZAWODNIK ŚR. W 15. B ŚR. OGÓŁEM RÓŻNICA
Darcy Ward 1,724 1,645 5,8%
Emil Sajfutdinow 2,028 1,974 5,3%
Leon Madsen 1,893 1,843 4,3%
Patryk Dudek 1,739 1,683 4,3%
Brian Andersen 2,033 2,000 3,3%
Antonio Lindbäck 1,486 1,464 1,4%
Jarosław Hampel 1,963 1,952 1,0%
Robert Dados 1,487 1,478 0,6%
Bartosz Zmarzlik 2,040 2,053 -0,6%
Tomasz Gollob 2,287 2,313 -1,1%
Billy Hamill 2,159 2,192 -1,5%
Jacek Krzyżaniak 1,659 1,747 -5,0%
Jacek Gollob 1,713 1,813 -5,5%
Jason Doyle 1,846 1,955 -5,6%
Peter Kildemand 1,296 1,391 -6,8%
Nicki Pedersen 2,137 2,298 -7,0%
Robert Kościecha 1,281 1,386 -7,6%
Maciej Janowski 1,533 1,671 -8,3%
Matej Žagar 1,512 1,656 -8,7%
Michael Jepsen Jensen 1,350 1,481 -8,8%
Roman Jankowski 1,741 1,921 -9,4%
Jason Crump 2,007 2,224 -9,8%
Hans Nielsen 2,231 2,475 -9,9%
Wiesław Jaguś 1,595 1,771 -9,9%
Adam Fajfer 1,362 1,513 -10,0%
Tomasz Chrzanowski 1,179 1,318 -10,5%
Artiom Łaguta 1,681 1,900 -11,5%
Tai Woffinden 1,682 1,905 -11,7%
Grigorij Łaguta 1,760 2,002 -12,1%
Andreas Jonsson 1,615 1,840 -12,2%
Niels Kristian Iversen 1,484 1,694 -12,4%
Tony Rickardsson 2,131 2,434 -12,4%
Tommy Knudsen 2,130 2,438 -12,6%
Grzegorz Zengota 1,237 1,429 -13,4%
Joe Screen 1,776 2,073 -14,3%
Ryan Sullivan 1,851 2,162 -14,4%
Sebastian Ułamek 1,534 1,797 -14,6%
Janusz Kołodziej 1,636 1,919 -14,7%
Tomasz Gapiński 1,203 1,414 -14,9%
Piotr Pawlicki 1,514 1,786 -15,2%
Maciej Kuciapa 0,966 1,145 -15,6%
Mirosław Kowalik 1,360 1,618 -15,9%
Leigh Adams 1,939 2,323 -16,6%
Antonín Kasper 1,758 2,114 -16,8%
Jacek Rempała 1,242 1,495 -16,9%
Mark Loram 1,675 2,030 -17,5%
Sławomir Drabik 1,265 1,556 -18,7%
Rune Holta 1,513 1,862 -18,7%
Tomasz Jędrzejak 1,123 1,384 -18,9%
Greg Hancock 1,694 2,088 -18,9%
Tomasz Bajerski 1,375 1,701 -19,2%
Chris Holder 1,449 1,793 -19,2%
Lee Richardson 1,219 1,511 -19,3%
Grzegorz Rempała 1,273 1,581 -19,5%
Grzegorz Walasek 1,397 1,743 -19,9%
Janusz Stachyra 1,333 1,670 -20,2%
Peter Karlsson 1,283 1,609 -20,3%
Robert Sawina 1,356 1,709 -20,7%
Fredrik Lindgren 1,341 1,693 -20,8%
Jarosław Olszewski 1,313 1,659 -20,9%
Krzysztof Kasprzak 1,405 1,794 -21,7%
Piotr Protasiewicz 1,528 1,958 -22,0%
Martin Vaculík 1,392 1,787 -22,1%
Piotr Świst 1,414 1,852 -23,7%
Kenneth Bjerre 1,324 1,744 -24,1%
Damian Baliński 1,053 1,408 -25,2%
Andrzej Huszcza 1,132 1,514 -25,2%
Przemysław Pawlicki 1,151 1,542 -25,4%
Hans Andersen 1,265 1,697 -25,5%
Rafał Dobrucki 1,368 1,842 -25,7%
Adrian Miedziński 1,082 1,468 -26,3%
Scott Nicholls 1,193 1,622 -26,4%
Krzysztof Buczkowski 1,082 1,480 -26,9%
Piotr Paluch 0,914 1,255 -27,2%
Bjarne Pedersen 1,143 1,591 -28,2%
Rafał Okoniewski 1,165 1,624 -28,3%
Mariusz Staszewski 0,902 1,258 -28,3%
Chris Louis 1,394 1,968 -29,2%
Dariusz Śledź 1,159 1,649 -29,7%
Henrik Gustafsson 1,327 1,932 -31,3%

W kolejnej tabeli prezentuję liczbę biegów danego zawodnika w zależności od rezultatu, jakim zakończył się on dla jego drużyny.

ZAWODNIK 5:1 4:2 3:3 2:4 1:5 5:0 3:2 2:3 0:5 4,5:1,5 1,5:4,5 Σ
Tomasz Gollob 114 58 82 26 18 1 1 300
Piotr Protasiewicz 58 48 63 30 30 2 1 3 235
Tony Rickardsson 51 34 55 19 15 2 176
Greg Hancock 48 40 70 31 41 1 1 232
Ryan Sullivan 48 31 66 32 30 1 208
Jarosław Hampel 46 30 47 22 18 1 164
Nicki Pedersen 46 29 63 19 16 1 1 175
Leigh Adams 45 37 72 34 32 1 221
Jason Crump 41 41 66 30 28 1 1 208
Jacek Gollob 38 15 19 9 13 94
Rafał Dobrucki 35 21 40 22 24 1 1 144
Janusz Kołodziej 30 25 43 15 13 1 1 1 129
Rune Holta 29 22 45 23 32 1 1 1 154
Krzysztof Kasprzak 27 23 36 19 21 126
Andreas Jonsson 27 19 56 25 16 1 1 3 148
Jacek Krzyżaniak 27 17 18 8 17 1 88
Sebastian Ułamek 26 20 40 18 24 1 1 1 131
Wiesław Jaguś 25 22 31 18 23 1 1 121
Grzegorz Walasek 21 24 42 24 22 1 1 1 136
Leon Madsen 21 14 15 9 14 1 1 75
Tai Woffinden 20 18 32 18 18 1 107
Piotr Świst 20 17 44 24 22 1 128
Hans Nielsen 19 13 28 11 6 1 78
Niels Kristian Iversen 19 13 27 15 18 1 93
Emil Sajfutdinow 19 11 20 12 9 1 72
Chris Holder 18 16 28 17 19 98
Jacek Rempała 17 12 17 8 12 66
Tomasz Bajerski 16 22 19 6 16 1 80
Billy Hamill 16 9 23 6 9 63
Kenneth Bjerre 15 11 38 15 26 105
Fredrik Lindgren 15 11 28 17 15 1 1 88
Bartosz Zmarzlik 15 8 15 6 5 1 50
Henrik Gustafsson 15 6 15 7 4 1 1 49
Matej Žagar 14 12 31 10 15 82
Mark Loram 14 10 22 18 12 1 77
Patryk Dudek 13 10 11 7 5 46
Rafał Okoniewski 12 11 17 16 28 1 85
Jason Doyle 12 9 11 13 7 52
Robert Dados 12 2 10 5 10 39
Maciej Janowski 11 15 27 10 11 1 75
Grigorij Łaguta 11 13 26 10 15 75
Adrian Miedziński 11 13 22 15 11 1 73
Robert Sawina 11 11 18 9 23 1 73
Artiom Łaguta 11 8 28 3 19 69
Joe Screen 11 7 17 6 8 49
Robert Kościecha 11 3 22 9 10 1 1 57
Tomasz Jędrzejak 11 3 14 11 17 1 57
Damian Baliński 10 12 29 14 11 76
Martin Vaculík 10 11 28 12 18 79
Tomasz Gapiński 10 11 20 5 13 59
Tommy Knudsen 10 10 11 5 8 1 1 46
Sławomir Drabik 10 8 32 11 22 83
Mirosław Kowalik 10 7 16 7 8 1 1 50
Roman Jankowski 10 5 18 13 11 1 58
Hans Andersen 9 8 28 10 13 68
Adam Fajfer 9 7 12 4 14 1 47
Darcy Ward 9 7 7 3 2 1 29
Andrzej Huszcza 9 4 14 9 17 53
Grzegorz Rempała 9 4 12 5 12 1 1 44
Peter Karlsson 9 4 11 9 12 1 46
Scott Nicholls 7 9 24 6 11 57
Peter Kildemand 7 5 4 5 6 27
Przemysław Pawlicki 7 4 13 12 16 1 53
Dariusz Śledź 6 6 16 5 11 44
Chris Louis 6 6 7 5 9 33
Tomasz Chrzanowski 6 3 13 6 11 39
Brian Andersen 6 3 12 4 4 1 30
Maciej Kuciapa 6 1 11 5 6 29
Antonio Lindbäck 5 6 16 3 5 35
Antonín Kasper 5 5 8 5 10 33
Janusz Stachyra 5 5 8 2 10 30
Jarosław Olszewski 4 4 10 6 7 1 32
Lee Richardson 4 2 13 5 8 32
Grzegorz Zengota 3 10 9 9 6 1 38
Krzysztof Buczkowski 3 5 24 8 9 49
Piotr Pawlicki 3 5 14 5 9 1 37
Bjarne Pedersen 3 4 6 6 9 28
Michael Jepsen Jensen 3 3 14 11 8 1 40
Mariusz Staszewski 2 4 15 10 10 41
Piotr Paluch 2 2 11 8 11 1 35

Sporo do myślenia daje także rozkład zdobyczy punktowych w zależności od pól startowych, jaki zajmują zawodnicy w ostatnich biegach meczów.

A B C D RAZEM
15. BIEG 4880 2464 2339,5 2445,5 12129
15. BIEG [%] 40,2% 20,3% 19,3% 20,2% 100%
OGÓŁEM 51297,5 45660 42860,5 44773 184591
OGÓŁEM [%] 27,8% 24,7% 23,2% 24,3% 100%

Na zakończenie lista zawodników, którzy, startując z numerami seniorskimi, nigdy nie wystąpili w finałowym wyścigu dnia (minimum 20 meczów).

ZAWODNIK MECZE
Jacek Gomólski 62
Janusz Wawrzonek 36
Przemysław Tajchert 36
Krzysztof Jankowski 35
Robert Wardzała 35
Paweł Jąder 34
Kamil Brzozowski 28
Krzysztof Stojanowski 27
Karol Baran 26
Eugeniusz Tudzież 26
Rafał Osumek 24
Norbert Kościuch 22

… oraz tych, którym udawało się to bardzo rzadko.

ZAWODNIK ZAWODNIK 15. BIEG 15. BIEG [%]
Linus Sundström 50 1 2,0%
Krzysztof Zieliński 46 1 2,2%
Tomasz Kruk 40 1 2,5%
Dariusz Rachwalik 39 1 2,6%
Robert Kużdżał 35 1 2,9%
Rafał Kowalski 69 2 2,9%
Piotr Markuszewski 31 1 3,2%
Andriej Karpow 28 1 3,6%
Paweł Hlib 25 1 4,0%
Sławomir Derdziński 46 2 4,3%
Robert Jucha 62 3 4,8%
Krzysztof Okupski 60 3 5,0%
Jacob Thorssell 20 1 5,0%
Piotr Kociemba 20 1 5,0%
Karol Malecha 19 1 5,3%
Grzegorz Kłopot 37 2 5,4%
Ireneusz Kwieciński 18 1 5,6%
Zbigniew Lech 53 3 5,7%
Robert Mikołajczak 51 3 5,9%
Jacek Woźniak 34 2 5,9%
Dariusz Fijałkowski 17 1 5,9%
Piotr Baron 49 3 6,1%
Michał Szczepaniak 46 3 6,5%

KAROL PŁONKA